ตลาดกระทิง ตลาดหมี คืออะไร? ศึกสองสัตว์ที่บอกทิศทางการลงทุน

การลงทุนในตลาดทางการเงิน เทรดเดอร์ต้องเคยได้ยิน คำว่า ตลาดกระทิงและตลาดหมี ที่มักจะใช้เพื่ออ้างอิงถึงสภาวะตลาด ณ ตอนนั้น โดยคำศัพท์เหล่านี้จะอธิบายถึงภาพรวมของตลาดว่ามีแนวโน้มขาขึ้นหรือขาลง ซึ่งสำหรับเทรดเดอร์ส่วนใหญ่ ทิศทางของตลาดเป็นปัจจัยสำคัญต่อการวางแผนการลงทุนเป็นอย่างมาก โดยบทความนี้จะช่วยให้เทรดเดอร์เข้าใจว่าสภาวะตลาดแต่ละประเภทจะส่งผลต่อการลงทุนอย่างไรบ้าง? พร้อมเทคนิคการลงทุนในสภาวะตลาดกระทิงและตลาดหมีที่จะทำให้เทรดเดอร์บริหารพอร์ตการลงทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นครับ

ตลาดกระทิง (Bull Market) คือ สภาวะที่ตลาดอยู่ในช่วงขาขึ้นอย่างต่อเนื่องหรือพุ่งสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งตลาดกระทิงมักจะเกิดจากความต้องการซื้อมากกว่าความต้องการขาย ทำให้ราคาสินทรัพย์เพิ่มสูงขึ้น อีกทั้งยังทำให้นักลงทุนมีความเชื่อมั่นว่าราคาจะสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง เหมือนการขวิดขึ้นของกระทิงเวลาต่อสู้ ทำให้นักลงทุนเข้ามาลงทุนมากขึ้นและหากตลาดกระทิงยังดำเนินต่อไปเรื่อย ๆ ราคาสินทรัพย์ก็มักจะสูงขึ้นไปอีกครับ

ตลาดหมี (Bear Market) คือ สภาวะที่ตลาดอยู่ในช่วงขาลงอย่างต่อเนื่องหรือราคาลดลงอย่างรวดเร็ว ซึ่งตลาดหมีมักจะเกิดจากความต้องการขายมากกว่าความต้องการซื้อ ทำให้ราคาสินทรัพย์ร่วงลง คล้ายกับการตบของหมีเวลาต่อสู้ อีกทั้ง นักลงทุนยังขาดความเชื่อมั่นในตลาดและเลือกที่จะเก็บเงินไว้ร อจนกว่าเศรษฐกิจจะฟื้นตัวกลับมาครับ

ตลาดหมีและตลาดกระทิง เป็นคำศัพท์ที่มาจากพฤติกรรมการต่อสู้ของสัตว์ทั้งสองชนิด เพื่อบอกถึงความผันผวนของตลาด โดยพฤติกรรมการต่อสู้ของกระทิงที่จะสู้ด้วยการขวิดเขาขึ้น เหมือนกับช่วงตลาดขาขึ้นที่ราคาพุ่งสูงเหมือนแรงขวิด ส่วนหมีจะใช้มือตบลง เหมือนกับช่วงตลาดขาลงที่ราคาร่วงลงเหมือนแรงตบของหมี แต่ก็ยังมีอีกหนึ่งที่มาของคำศัพท์เหล่านี้ คือ การเปรียบเทียบการต่อสู้กันของหมีกับกระทิงในอดีต ที่เคยนำสัตว์ทั้งสองมาต่อสู้กันเพื่อความบันเทิง ซึ่งเป็นการต่อสู้กันที่ดุเดือดอย่างมาก เหมือนตลาดทางการเงินที่นักลงทุนต่อสู้กันเพื่อทำกำไรครับ

การดูว่าแนวโน้มของตลาดเป็นตลาดกระทิงหรือตลาดหมี สามารถวิเคราะห์ได้หลัก ๆ จาก 2 ปัจจัย ดังนี้

🦬 ตลาดกระทิง สามารถสังเกตได้จากแนวโน้มราคาของสินทรัพย์ทางการเงินส่วนใหญ่ที่จะปรับตัวขึ้นพร้อมกัน อีกทั้ง ราคายังทำจุดสูงสุดใหม่ ซึ่งมักเกิดจากความเชื่อมั่นของนักลงทุนที่เพิ่มสูงขึ้น ทำให้ปริมาณการซื้อเพิ่มขึ้นและดัชนี, หุ้น รวมถึงคู่เงินในตลาดปรับตัวขึ้นไปในทิศทางเดียวกัน

🐻‍❄️ ตลาดหมี สามารถสังเกตได้จากแนวโน้มราคาสินทรัพย์ทางการเงินส่วนใหญ่ที่จะปรับตัวลดลงพร้อมกัน อีกทั้ง ราคายังทำจุดต่ำสุดใหม่ ซึ่งมักเกิดจากการที่นักลงทุนขาดความเชื่อมั่น ทำให้ปริมาณการขายเพิ่มขึ้นและดัชนี, หุ้น รวมถึงคู่เงินในตลาดปรับตัวลดลงในทิศทางเดียวกัน 

หมายเหตุ : การวิเคราะห์จากภาพรวมตลาด ไม่ได้ดูแค่ราคาของสินทรัพย์เพียงตัวเดียว แต่ต้องนำสินทรัพย์อื่นมาดูร่วมด้วย เพื่อประเมินแนวโน้มใหญ่ของตลาดอย่างแม่นยำ

🦬 ตลาดกระทิง มักเกิดขึ้นเมื่อเศรษฐกิจมีแนวโน้มขยายตัว โดยสามารถวิเคราะห์สภาวะเศรษฐกิจจากตัวเลขเศรษฐกิจสำคัญได้ เช่น GDP, การจ้างงานและการบริโภคที่ปรับตัวดีขึ้น ทำให้นักลงทุนเริ่มมีความเชื่อมั่นสูงในการลงทุน ส่งผลให้เงินทุนไหลเข้าสู่ตลาดมากขึ้นและราคาสินทรัพย์ปรับขึ้นตามอย่างต่อเนื่อง

🐻‍❄️ ตลาดหมี มักเกิดขึ้นเมื่อเศรษฐกิจอยู่ในช่วงชะลอตัวหรือเข้าสู่ภาวะถดถอย โดยสามารถวิเคราะห์จากตัวเลขเศรษฐกิจ เช่น GDP และการบริโภคที่ลดลง ทำให้นักลงทุนขาดความเชื่อมั่น ส่งผลให้เงินทุนไหลออกจากตลาดและยังทำให้ราคาสินทรัพย์ปรับตัวลงอย่างต่อเนื่อง

หมายเหตุ : ปัจจัยเศรษฐกิจมักสะท้อนถึงภาพรวมในระยะกลางถึงยาว ดังนั้น เทรดเดอร์จึงควรใช้การวิเคราะห์ทางเทคนิคร่วมกับการวิเคราะห์ภาพรวมของตลาดเพื่อความแม่นยำในการคาดการณ์มากขึ้น

รูปแบบของตลาดกระทิงและตลาดหมี มีความคล้ายคลึงกัน ต่างกันเพียงแค่ทิศทางการเคลื่อนไหวของราคาเท่านั้น โดยสามารถแบ่งออกเป็น 3 รูปแบบหลักที่พบได้บ่อยในตลาด Forex ได้แก่

รูปแบบการเคลื่อนไหวค่อยเป็นค่อยไป ราคาจะค่อย ๆ ขึ้นหรือลงทีละนิด ทำให้เห็นแนวโน้มชัดเจน แต่ไม่ค่อยมีการเด้งขึ้นหรือร่วงลงอย่างรุนแรงทันที การเคลื่อนไหวในรูปแบบนี้จะช่วยให้เทรดเดอร์สามารถจับทิศทางของราคาได้ง่ายขึ้น แต่การเทรดในรูปแบบนี้ค่อนข้างวางแผนยาก เพราะเทรดเดอร์ส่วนใหญ่มักคาดหวังให้ราคามีการกลับตัว (Reversal) แต่บางครั้งราคาก็ไปต่อเรื่อย ๆ ในทิศทางเดิมนานกว่าที่คาดไว้ครับ

รูปแบบการเคลื่อนไหวที่รุนแรง ราคาจะมีการพุ่งขึ้นหรือร่วงลงอย่างรุนแรง ในช่วงเวลาสั้น ๆ มักจะเกิดจากข่าวเศรษฐกิจที่สำคัญหรือเกิดจากแรงซื้อขายขนาดใหญ่ ซึ่งรูปแบบการเคลื่อนไหวเช่นนี้เหมาะกับการเทรดตามแนวโน้ม (Trend Following) แต่ก็ควรระวัง เพราะบางครั้งการเคลื่อนไหวแรง ๆ อาจเป็นเพียงการแกว่งตัวชั่วคราวครับ

รูปแบบการแกว่งตัวที่มีทิศทาง เป็นการผสมกันระหว่างการเคลื่อนไหวแบบค่อยเป็นค่อยไปและการเคลื่อนไหวที่รุนแรง โดยราคาจะมีการสลับการเคลื่อนไหวระหว่างการพุ่งขึ้นหรือร่วงลงอย่างรุนแรง รวมถีงการเคลื่อนไหวของราคาที่ช้า แต่ภาพรวมของราคาจะยังคงมีทิศทางที่ชัดเจน

ในช่วงตลาดกระทิง (Bull Market) เทรดเดอร์ควรเปิดออเดอร์ Buy โดยใช้เครื่องมือวิเคราะห์ทางเทคนิค เช่น RSI และ MACD เพื่อหาจุดเข้าออกออเดอร์และใช้หาสัญญาณการกลับตัวของราคาเพื่อให้เทรดได้อย่างแม่นยำยิ่งขึ้น แต่ในช่วงตลาดกระทิง เทรดเดอร์ไม่ควรเทรดสวนเทรนด์ เพราะราคามักมีแนวโน้มขาขึ้นอย่างต่อเนื่องครับ

เทคนิคการเทรดในช่วงตลาดหมี (Bear Market) เทรดเดอร์ควรเปิดออเดอร์ Sell โดยใช้เครื่องมือวิเคราะห์ทางเทคนิค เช่น Bollinger Bands และ MA เพื่อหาจุดเข้าออกออเดอร์และใช้หาสัญญาณการกลับตัวของราคา อย่างไรก็ตาม การเทรดในช่วงตลาดหมี เทรดเดอร์ไม่ควรเทรดสวนเทรนด์เช่นเดียวกับตลาดกระทิงครับ

แม้ตลาดกระทิงจะมีแนวโน้มขาขึ้นและตลาดหมีจะมีแนวโน้มขาลง แต่ทั้งสองตลาดยังมีการแกว่งตัวของราคาเป็นช่วง ๆ ดังนั้น การเทรดสวนเทรนด์อาจเสี่ยงต่อการขาดทุนหรืออาจโดนล้างพอร์ตได้ เทรดเดอร์จึงควรกำหนดจุดตัดขาดทุน (Stop Loss) และติดตามสัญญาณการกลับตัวของราคาอย่างรอบคอบ พร้อมทั้ง วิเคราะห์สภาวะเศรษฐกิจ เพื่อวางแผนการลงทุนให้มีประสิทธิภาพครับ

สัญญาณกลับตัวของตลาดคืออะไร?

🔸 เทรดเดอร์อาจต้องสังเกตจากกราฟแท่งเทียน, สัญญาณ Divergence ของ RSI หรือ MACD และการที่ราคาทะลุแนวรับแนวต้านสำคัญ

ตลาดกระทิงหรือตลาดหมีใช้เวลานานเท่าไหร่?

🔸 ระยะเวลาของตลาดแต่ละช่วงค่อนข้างแตกต่างกัน เพราะทุกช่วงตลาดขึ้นอยู่กับสภาวะเศรษฐกิจและปัจจัยอื่น ๆ ซึ่งบางครั้งช่วงตลาดกระทิงหรือตลาดหมีอาจจะอยู่เพียงไม่กี่สัปดาห์ หรืออาจอยู่หลายเดือนไปจนถึงปีครับ

Bull Run คืออะไร?

🔸 Bull Run คือ การที่ราคาตลาดสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องและรวดเร็ว คล้ายตลาดกระทิง แต่ Bull Run มักใช้กับช่วงเวลาที่ราคาปรับตัวขึ้นอย่างรุนแรงและรวดเร็ว มากกว่าการขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไป

ตลาดหมีและตลาดกระทิงเป็นคำศัพท์ที่บอกถึงแนวโน้มหรือสภาวะของตลาดในช่วงเวลานั้น ๆ โดยทั้งสองสภาวะตลาดส่งผลต่อการลงทุนเป็นอย่างมาก ดังนั้น ก่อนการลงทุน เทรดเดอร์ควรประเมินว่าตลาดอยู่ในสภานะใด เพื่อวางแผนและกลยุทธ์การลงทุนให้เหมาะสม รวมทั้งวางแผนการจัดการความเสี่ยงในการลงทุนอีกด้วย

นอกจากนี้ การลงทุนทุกครั้งควรพิจารณาปัจจัยอื่น ๆ ที่ส่งผลต่อราคาสินทรัพย์ควบคู่ไปด้วย เพื่อวางแผนการลงทุนและบริหารความเสี่ยงอย่างมีประสิทธิภาพครับ